ELEKTRİK TESİSLERİN DE REAKTİF GÜÇ KOMPANZASYONU
Elektrik enerjisi ile çalışan cihazları tanımlamak için kullanılan çeşitli parametrelerden birisi de Güç dür.
Elektrik enerjisi ile çalışan cihazlar üretim standartlarında belirtilen işlevlerini yerine getirebilmek için imalat sürecinde belirlenen büyüklükte elektriksel güç e ihtiyaç duyarlar. Kısacası çalışmak için elektrik şebekesinden güç alırlar. Şebekeden aldıkları güç çalışma şekillerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bunlar temel olarak üç ana gruba ayrılır.
1 Aktif Güç.
2 Reaktif Güç.
3 Görünür Güç.
Genellikle aktif güç tanımlarına baktığımızda iş yapan güç olarak tanımlandığını görüyoruz. Aslında yanlış da değildir bu tanım ancak yeterli de değildir. Zira reaktif gücün iş yapmaya bir katkısı yokmuş gibi algılamalara sebep olmaktadır bu tanım. Oysa manyetik alan prensibi ile çalışan döner makinalar manyetik alan oluştura bilmek için endüktif reaktif enerjiye ihtiyaç duymaktadır. Buradan da anlaşılacağı gibi cihazlar işlev ve üretim koşullarına bağlı olarak çalışmalarını sürdürebilmek için aktif ve reaktif enerjinin bir karışımı enerjiye ihtiyaç duyarlar. Elektrik motorları döner alan ı oluşturabilmek için endüktif reaktif güç tüketirken bir yandan da üretim standartlarında belirtilen büyüklükte yük ü döndürebilmek için aktif güce ihtiyaç duyarlar. Dolayısı ile cihazın şebeke den çektiği güç aktif ve reaktif gücün bir fonksiyonu şeklindedir.
Hareket prensibi ile çalışan birçok elektrik makinası hareketi sağlamak için elektrik motorlarına ihtiyaç duyarlar. Elektrik tesislerinde bu makinaların sayısı arttıkça tüketilen reaktif gücün de miktarı artmaktadır. Reaktif enerji döner alanın oluşması için olmazsa olmazdır ancak miktarındaki artış bazı problemlere neden olmaktadır. Aktif ve reaktif güç kavramlarını daha iyi anlayabilmek için öncelikle Görünür Güç kavramından bahsedelim.
Görünür Güç
Tesislere elektrik sağlayan makinalar için kullanılan bir kavramdır. Birimi ( VA ) Volt Amperdir. Biriminden de anlaşılacağı üzere V:Gerilim ve A: Akım büyüklüklerinin çarpımıdır. Güç sağlayıcı makinanın verebileceği maksimum güç ( S ) görünür güç tür. Aktif ve reaktif güçlerin vektörel toplamıdır. Tesiste elektrik makinaların çektiği aktif ve reaktif güçlerin bir sınırı vardır ve bu sınırı belirleyen görünür güçtür.
Örneğin 400KVA trafosu olan bir tesis de elektrik makinalarının çekeceği maksimum akım formülünden yani
Den I=577,35Amperdir. Bunun üzerinde bir akım tesise güç sağlayan transformatöre zarar verir.
Makalenin devamı için iletişime geçin…